Duurzame energie
Herkenbaar? Het is een gewone winteravond. Opeens vallen alle lichten uit. Een kortsluiting. En niet alleen de lampen werken niet meer, alle dingen die we 24/7 gebruiken werken allemaal opeens niet meer. Op zo'n moment realiseer je je misschien hoe afhankelijk wij eigenlijk zijn van energiegebruik.
Het gebruik van energie is onvermijdelijk, maar het is wel mogelijk zuiniger met energie om te gaan. Met deze tips hopen wij je daarmee verder op weg te helpen.
Het gebruik van energie is onvermijdelijk, maar het is wel mogelijk zuiniger met energie om te gaan. Met deze tips hopen wij je daarmee verder op weg te helpen.
Wat is duurzame energie?
Er zijn heel veel verschillende energiebronnen, zo heb je bijvoorbeeld fossiele brandstoffen als aardgas of benzine, maar ook elektriciteit die is opgewekt door windmolens of zonnepanelen.
Om bewust met energie om te gaan, is het eerst goed om te weten wat duurzame energie nu eigenlijk is.
Duurzame energie is een verzamelnaam voor alle energiesoorten uit hernieuwbare bronnen; dus bijvoorbeeld zonne-energie of windenergie, dit zijn immers onuitputtelijke (en dus hernieuwbare bronnen).
Maar waarom is het belangrijk dat energie duurzaam is?
Het leven op aarde 'draait' als het ware op de koolstofkringloop, planten en dieren spelen een grote rol in deze kringloop. Zoals je waarschijnlijk weet, produceren planten zuurstof door koolstofdioxide uit te lucht op te nemen (onder invloed van licht), vervolgens gebruiken andere organismen deze zuurstof en komt de koolstofdioxide weer terug in de lucht. Dit vormt dus een kringloop.
Wanneer een organisme sterft, worden de voedingstoffen vaak weer opgenomen door andere organismen, maar als dit niet gebeurt, onstaat er een opeenstapeling van koolstof in de grond (zo is, heel vereenvoudigd uitgelegd, bijvoorbeeld steenkool ontstaan). Omdat er steeds nieuwe lagen op de aarde ontstaan, zal deze opeenstapeling van koolstof na verloop van tijd in een diepere laag gaan bevinden en maakt deze dus geen deel meer uit van de kringloop.
Op een gegeven moment heeft de mens deze opeenstapelingen van brandstoffen gevonden en is men deze gaan verbranden om zo energie te verkrijgen. Op deze manier kwam dus ineens een hele hoop extra koolstofdioxide vrij die zich al niet meer in de kringloop bevond. Zoveel koolstofdioxide kunnen de planten niet omzetten in zuurstof, dus blijft er een ophoping aan koolstofdioxide hangen in de atmosfeer.
Deze ophoping zorgt op zijn tijd weer voor het broeikaseffect en de opwarming van de aarde.
Hierom is het dus belangrijk om fossiele brandstoffen te vermijden en om te kiezen voor duurzame, CO2-neutrale energiebronnen.
Om bewust met energie om te gaan, is het eerst goed om te weten wat duurzame energie nu eigenlijk is.
Duurzame energie is een verzamelnaam voor alle energiesoorten uit hernieuwbare bronnen; dus bijvoorbeeld zonne-energie of windenergie, dit zijn immers onuitputtelijke (en dus hernieuwbare bronnen).
Maar waarom is het belangrijk dat energie duurzaam is?
Het leven op aarde 'draait' als het ware op de koolstofkringloop, planten en dieren spelen een grote rol in deze kringloop. Zoals je waarschijnlijk weet, produceren planten zuurstof door koolstofdioxide uit te lucht op te nemen (onder invloed van licht), vervolgens gebruiken andere organismen deze zuurstof en komt de koolstofdioxide weer terug in de lucht. Dit vormt dus een kringloop.
Wanneer een organisme sterft, worden de voedingstoffen vaak weer opgenomen door andere organismen, maar als dit niet gebeurt, onstaat er een opeenstapeling van koolstof in de grond (zo is, heel vereenvoudigd uitgelegd, bijvoorbeeld steenkool ontstaan). Omdat er steeds nieuwe lagen op de aarde ontstaan, zal deze opeenstapeling van koolstof na verloop van tijd in een diepere laag gaan bevinden en maakt deze dus geen deel meer uit van de kringloop.
Op een gegeven moment heeft de mens deze opeenstapelingen van brandstoffen gevonden en is men deze gaan verbranden om zo energie te verkrijgen. Op deze manier kwam dus ineens een hele hoop extra koolstofdioxide vrij die zich al niet meer in de kringloop bevond. Zoveel koolstofdioxide kunnen de planten niet omzetten in zuurstof, dus blijft er een ophoping aan koolstofdioxide hangen in de atmosfeer.
Deze ophoping zorgt op zijn tijd weer voor het broeikaseffect en de opwarming van de aarde.
Hierom is het dus belangrijk om fossiele brandstoffen te vermijden en om te kiezen voor duurzame, CO2-neutrale energiebronnen.
Energiesoorten
Om het gemakkelijk te maken hebben we de belangrijkste energiesoorten voor u op een rijtje gezet:
Duurzaam: windenergie, waterkrachtenergie, biomassa, groen gas, CO2-neutraal gas (hoewel deze niet helemaal in het rijtje past).
Niet duurzaam: aardgas, kernenergie, steenkool, benzine, diesel.
Duurzaam: windenergie, waterkrachtenergie, biomassa, groen gas, CO2-neutraal gas (hoewel deze niet helemaal in het rijtje past).
Niet duurzaam: aardgas, kernenergie, steenkool, benzine, diesel.
Keuze energiemaatschappij
Een overgang naar schone en duurzame energie is noodzakelijk om ervoor te zorgen dat we minder afhankelijk zijn van de huidige fossiele energiebronnen en dat de uitstoot van CO2 vermindert.
Duurzame energie is een onderwerp dat veel klanten van energiemaatschappijen bezig houdt. Als je de energieleveranciers moet geloven zijn ze allemaal ontzettend groen en duurzaam bezig. Kijk maar naar de reclamecampagnes van de bekende energiebedrijven; het lijkt erop of ze hun stroom alleen maar opwekken met windmolens en zonnepanelen. Bedenk wel dat energieleveranciers commerciële bedrijven zijn en er belang bij hebben in te spelen om de gevoelens van de klant. De klant wil groen, maar krijgt ze dat ook? Onderzoek uit 2014 van zeven grote organisaties waaronder de Consumentenbond, Greenpeace en Hivos (zie: Onderzoek Duurzaamheid Energieleveranciers) toont aan dat groene stroom is niet altijd even groen is. Er wordt nog wel eens gegoocheld met cijfers en termen. Zo is het stoken van biomassa (bijvoorbeeld bomen) in theorie wel CO2-neutraal, maar natuurlijk zeer zonde van die gekapte bossen, en dit bijstoken houdt ook de grote vervuilende kolencentrales in stand. Voor de schijnbaar schone energie uit waterkracht door megawaterkrachtcentrales, worden grote hoeveelheden aan bergnatuur opgeofferd.
Volgens het rapport zijn de meest duurzame energiebronnen windparken op zee en zonne-energie. Het onderzoek geeft consumenten in Nederland duidelijkheid over de duurzaamheid van groene stroom en van stroomleveranciers. Hierdoor kun je als consument een weloverwogen keuze maken voor een energieleverancier op basis van objectief onderzoek. Je bent als klant dus niet alleen afhankelijk van de vaak mooie praatjes van de energiebedrijven. Maar ook voor de energieleveranciers is het onderzoek van belang. Aan de hand van de resultaten van dit onderzoek kunnen leveranciers keuzes maken en zo de transitie naar duurzame energie bevorderen.
De elektriciteitsleveranciers zijn, op basis van het onderzoek, in te delen in drie groepen: koplopers, een middensegment en de hekkensluiters. De koplopers zijn het meest duurzaam, zij scoren allemaal een voldoende. Het middensegment en de achterblijvers verdienen dit predicaat niet, zij scoren allemaal een onvoldoende!
Het is de moeite waard om dit onderzoek te lezen wanneer je een keuze voor een energie maatschappij wilt maken. Dit zijn de resultaten:
De koplopers: Raedthuis, Windunie, Dong, Eneco, Greenchoice en HVC Energie;
Het middensegment: DGB, Energiedirect, GDF Suez/Electrabel, Hezelaer Energie, MKB Energie, NieuweStroom, Scholt Energy Control, Vattenfall/Nuon en 9 handelshuizen (Budget, Innova, MAIN, Qwint, NLE, SEPA, DVEP, BAS Energie, Oxxio);
Ten slotte de hekkensluiters: Anode, Atoomstroom, Delta, E.ON, Robin Energie en RWE/Essent.
De volledige lijst met scores van alle Nederlandse stroomleveranciers is onder andere te vinden op de site van Greenpeace (Klik hier voor de scores).
De ranglijst kwam tot stand door de stroomleveranciers te beoordelen op vier onderdelen van de bedrijfsvoering en ieder onderdeel een score op duurzaamheid te geven. De investeringen in stroomopwekking wegen voor 50% mee in de beoordeling. De productie, de levering en de inkoop van stroom bepalen samen de andere 50% van de beoordeling.
Duurzame energie is een onderwerp dat veel klanten van energiemaatschappijen bezig houdt. Als je de energieleveranciers moet geloven zijn ze allemaal ontzettend groen en duurzaam bezig. Kijk maar naar de reclamecampagnes van de bekende energiebedrijven; het lijkt erop of ze hun stroom alleen maar opwekken met windmolens en zonnepanelen. Bedenk wel dat energieleveranciers commerciële bedrijven zijn en er belang bij hebben in te spelen om de gevoelens van de klant. De klant wil groen, maar krijgt ze dat ook? Onderzoek uit 2014 van zeven grote organisaties waaronder de Consumentenbond, Greenpeace en Hivos (zie: Onderzoek Duurzaamheid Energieleveranciers) toont aan dat groene stroom is niet altijd even groen is. Er wordt nog wel eens gegoocheld met cijfers en termen. Zo is het stoken van biomassa (bijvoorbeeld bomen) in theorie wel CO2-neutraal, maar natuurlijk zeer zonde van die gekapte bossen, en dit bijstoken houdt ook de grote vervuilende kolencentrales in stand. Voor de schijnbaar schone energie uit waterkracht door megawaterkrachtcentrales, worden grote hoeveelheden aan bergnatuur opgeofferd.
Volgens het rapport zijn de meest duurzame energiebronnen windparken op zee en zonne-energie. Het onderzoek geeft consumenten in Nederland duidelijkheid over de duurzaamheid van groene stroom en van stroomleveranciers. Hierdoor kun je als consument een weloverwogen keuze maken voor een energieleverancier op basis van objectief onderzoek. Je bent als klant dus niet alleen afhankelijk van de vaak mooie praatjes van de energiebedrijven. Maar ook voor de energieleveranciers is het onderzoek van belang. Aan de hand van de resultaten van dit onderzoek kunnen leveranciers keuzes maken en zo de transitie naar duurzame energie bevorderen.
De elektriciteitsleveranciers zijn, op basis van het onderzoek, in te delen in drie groepen: koplopers, een middensegment en de hekkensluiters. De koplopers zijn het meest duurzaam, zij scoren allemaal een voldoende. Het middensegment en de achterblijvers verdienen dit predicaat niet, zij scoren allemaal een onvoldoende!
Het is de moeite waard om dit onderzoek te lezen wanneer je een keuze voor een energie maatschappij wilt maken. Dit zijn de resultaten:
De koplopers: Raedthuis, Windunie, Dong, Eneco, Greenchoice en HVC Energie;
Het middensegment: DGB, Energiedirect, GDF Suez/Electrabel, Hezelaer Energie, MKB Energie, NieuweStroom, Scholt Energy Control, Vattenfall/Nuon en 9 handelshuizen (Budget, Innova, MAIN, Qwint, NLE, SEPA, DVEP, BAS Energie, Oxxio);
Ten slotte de hekkensluiters: Anode, Atoomstroom, Delta, E.ON, Robin Energie en RWE/Essent.
De volledige lijst met scores van alle Nederlandse stroomleveranciers is onder andere te vinden op de site van Greenpeace (Klik hier voor de scores).
De ranglijst kwam tot stand door de stroomleveranciers te beoordelen op vier onderdelen van de bedrijfsvoering en ieder onderdeel een score op duurzaamheid te geven. De investeringen in stroomopwekking wegen voor 50% mee in de beoordeling. De productie, de levering en de inkoop van stroom bepalen samen de andere 50% van de beoordeling.
Eigen zonnepanelen
Zelf gebruik maken van zonne-energie is een van de eenvoudigste manieren om op een duurzame manier met energie om te gaan. De zon is de belangrijkste energiebron op aarde en is oneindig beschikbaar. Bij gebruik van zonne-energie komen er vrijwel geen milieubelastende stoffen vrij; het is volledig vrij van CO2-uitstoot. Het zonlicht kun je op verschillende manieren benutten.
Actief gebruik van zonne-energie doe je bijvoorbeeld met zonnecollectoren of zonnepanelen. Een zonnecollector zet zonlicht om in warmte. Dat kun je vervolgens gebruiken voor het verwarmen van je huis of het water. Een zonnecollector lijkt veel op een zonnepaneel, maar de werking is anders. Zonnecollectoren bestaan uit dunne buizen met een vloeistof die de warmte van de zon opnemen, zodat het in huis gebruikt kan worden. Zonnepanelen wekken elektriciteit op door energie van de zon via een siliciumlaagje om te zetten in elektrische energie.
Zonnepanelen zijn vrij eenvoudig (zelf) op bijna ieder huis te installeren en bovendien relatief goedkoop. Met de huidige prijzen verdien je je investering binnen zes tot acht jaar terug. Zeker als je ook nog gebruik kan maken van subsidiemogelijkheden. Maar ook zonder subsidie is zonne-energie een verstandige keuze. Je draagt bij aan de ontwikkeling van duurzame energie én je bespaart direct op je energierekening. Een leuke bijkomstigheid is dat het zelf opwekken van energie ervoor zorgt dat je ook bewuster met je energiegebruik omgaat.
De zon schijnt niet altijd, een aansluiting op het elektriciteitsnet is wel noodzakelijk. De elektriciteit die je met je zonnepanelen opwekt kun je direct gebruiken of terugleveren aan het net. Zonnepanelen zijn nog steeds sterk in ontwikkeling en het rendement neemt steeds verder toe. Doordat de panelen in grote hoeveelheden gemaakt kunnen worden, daalt de prijs nog steeds. Ook wordt er gewerkt aan innovaties als flexibele zonnecellen die bijvoorbeeld te gebruiken zijn in dakpannen. Of aan het verwerken van zonnepanelen in wegen (zie: solaroad.nl).
Ieder huis maakt eigenlijk al gebruik van zonne-energie doordat het energie van de zon absorbeert. Dit kan natuurlijk geoptimaliseerd worden door rekening te houden met het ontwerp, de materialen en de ligging van een huis. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor grote ramen op het zuiden en kleine op het noorden. Of door het bouwen van een serre met een groot oppervlak aan glas.
Een andere veel toegepaste techniek is de zonneboiler. In combinatie met zonnecollectoren kun je een voorraad warm water opslaan dat je op het gewenste moment kunt gebruiken. De hoeveelheid warm water hangt af van de grootte van de zonneboiler en de hoeveelheid zon. Zonnecollectoren kunnen ook gebruikt worden om in de zomer het grondwater onder een gebouw op te warmen. In de winter kan vervolgens via een warmtepomp het gebouw weer verwarmd worden.
Actief gebruik van zonne-energie doe je bijvoorbeeld met zonnecollectoren of zonnepanelen. Een zonnecollector zet zonlicht om in warmte. Dat kun je vervolgens gebruiken voor het verwarmen van je huis of het water. Een zonnecollector lijkt veel op een zonnepaneel, maar de werking is anders. Zonnecollectoren bestaan uit dunne buizen met een vloeistof die de warmte van de zon opnemen, zodat het in huis gebruikt kan worden. Zonnepanelen wekken elektriciteit op door energie van de zon via een siliciumlaagje om te zetten in elektrische energie.
Zonnepanelen zijn vrij eenvoudig (zelf) op bijna ieder huis te installeren en bovendien relatief goedkoop. Met de huidige prijzen verdien je je investering binnen zes tot acht jaar terug. Zeker als je ook nog gebruik kan maken van subsidiemogelijkheden. Maar ook zonder subsidie is zonne-energie een verstandige keuze. Je draagt bij aan de ontwikkeling van duurzame energie én je bespaart direct op je energierekening. Een leuke bijkomstigheid is dat het zelf opwekken van energie ervoor zorgt dat je ook bewuster met je energiegebruik omgaat.
De zon schijnt niet altijd, een aansluiting op het elektriciteitsnet is wel noodzakelijk. De elektriciteit die je met je zonnepanelen opwekt kun je direct gebruiken of terugleveren aan het net. Zonnepanelen zijn nog steeds sterk in ontwikkeling en het rendement neemt steeds verder toe. Doordat de panelen in grote hoeveelheden gemaakt kunnen worden, daalt de prijs nog steeds. Ook wordt er gewerkt aan innovaties als flexibele zonnecellen die bijvoorbeeld te gebruiken zijn in dakpannen. Of aan het verwerken van zonnepanelen in wegen (zie: solaroad.nl).
Ieder huis maakt eigenlijk al gebruik van zonne-energie doordat het energie van de zon absorbeert. Dit kan natuurlijk geoptimaliseerd worden door rekening te houden met het ontwerp, de materialen en de ligging van een huis. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor grote ramen op het zuiden en kleine op het noorden. Of door het bouwen van een serre met een groot oppervlak aan glas.
Een andere veel toegepaste techniek is de zonneboiler. In combinatie met zonnecollectoren kun je een voorraad warm water opslaan dat je op het gewenste moment kunt gebruiken. De hoeveelheid warm water hangt af van de grootte van de zonneboiler en de hoeveelheid zon. Zonnecollectoren kunnen ook gebruikt worden om in de zomer het grondwater onder een gebouw op te warmen. In de winter kan vervolgens via een warmtepomp het gebouw weer verwarmd worden.
Bewust omgaan met energie
Een enorm groot deel van de CO2 uitstoot van Nederlanders komt van de
huishoudens. Het is dus een goed idee om thuis te starten met een duurzamer
leven. Dit vergt geen ingrijpende veranderingen. In het dagelijkse leven
verspillen wij al veel meer energie dan wij doorhebben, en dit is allesbehalve
nodig. Hier wat aandachtspunten.
Verwarming
De verwarming staat in veel huishoudens de hele dag onnodig warm aan.
- Zet de verwarming met 1 graad terug. Dit went snel, en bespaart uiteindelijk enorm veel energie.
- Zet de verwarming zo’n 3 graden lager op het moment dat je gaat slapen en op het moment dat alle bewoners het huis verlaten.
- Kamers waar je weinig in verblijft hebben geen verwarming nodig, of kunnen ook op een lager standje. Dit geldt ook voor slaapkamers.
Computers
- Stel je computer energiezuinig in.
- Voorkom sluipgebruik. Er wordt vaak vergeten dat wanneer de computer uitgeschakeld is, maar nog in de stekkerdoos zit, de computer nog steeds stroom verbruikt. De oplossing hiervoor is simpel: met de rode knop van de stekkerdoos verbruikt de computer geen stroom meer.
Watergebruik
- Let erop dat je de kraan/douche niet te lang laat doorstromen: gebruik en verspil zo weinig mogelijk water!
- Gebruik zoveel mogelijk koud water.
- Geen bad nemen maar douchen.
- Indien je wel een bad neemt, kun je deze delen. Hetzelfde geldt voor een douche.
Keuken
- Haal producten die ontdooid moeten worden de avond van te voren al uit de diepvries.
- Draai de vaatwasser alleen als ‘ie helemaal vol zit; kleine afwasjes kunnen afgewassen worden, of bij elkaar gespaard worden in de vaatwasser tot de vaatwasser vol zit.
- Bewaar etensresten voor de dag erna.
- Gebruik recyclebare verpakkingen.
- Scheidt je afval.
- Plaats je koelkast niet in de felle zon.
Huis
Je huis zelf kan al een grote stap zijn richting duurzaamheid. Is je huis goed geïsoleerd, dan zal de verwarming minder werk hoeven te doen. Heb je een licht huis, dan zal je minder verlichting nodig hebben. Let hierop bij het inrichten en kiezen van een huis.
Verwarming
De verwarming staat in veel huishoudens de hele dag onnodig warm aan.
- Zet de verwarming met 1 graad terug. Dit went snel, en bespaart uiteindelijk enorm veel energie.
- Zet de verwarming zo’n 3 graden lager op het moment dat je gaat slapen en op het moment dat alle bewoners het huis verlaten.
- Kamers waar je weinig in verblijft hebben geen verwarming nodig, of kunnen ook op een lager standje. Dit geldt ook voor slaapkamers.
Computers
- Stel je computer energiezuinig in.
- Voorkom sluipgebruik. Er wordt vaak vergeten dat wanneer de computer uitgeschakeld is, maar nog in de stekkerdoos zit, de computer nog steeds stroom verbruikt. De oplossing hiervoor is simpel: met de rode knop van de stekkerdoos verbruikt de computer geen stroom meer.
Watergebruik
- Let erop dat je de kraan/douche niet te lang laat doorstromen: gebruik en verspil zo weinig mogelijk water!
- Gebruik zoveel mogelijk koud water.
- Geen bad nemen maar douchen.
- Indien je wel een bad neemt, kun je deze delen. Hetzelfde geldt voor een douche.
Keuken
- Haal producten die ontdooid moeten worden de avond van te voren al uit de diepvries.
- Draai de vaatwasser alleen als ‘ie helemaal vol zit; kleine afwasjes kunnen afgewassen worden, of bij elkaar gespaard worden in de vaatwasser tot de vaatwasser vol zit.
- Bewaar etensresten voor de dag erna.
- Gebruik recyclebare verpakkingen.
- Scheidt je afval.
- Plaats je koelkast niet in de felle zon.
Huis
Je huis zelf kan al een grote stap zijn richting duurzaamheid. Is je huis goed geïsoleerd, dan zal de verwarming minder werk hoeven te doen. Heb je een licht huis, dan zal je minder verlichting nodig hebben. Let hierop bij het inrichten en kiezen van een huis.